Het Antoni van Leeuwenhoek verbetert de behandelmogelijkheden voor patiënten met hersentumoren door de aanschaf van een zogenoemde Gamma Knife. De Gamma Knife is een bestralingstoestel dat tumoren en andere kleine hersenafwijkingen vanuit verschillende hoeken uiterst precies kan bestralen. Hierdoor kan een hogere dosis bestraling worden gegeven, met een grotere kans op genezing of ziektecontrole, minder bijwerkingen en een betere kwaliteit van leven. Het Antoni van Leeuwenhoek is straks het tweede centrum in Nederland – naast het St. Elisabeth ziekenhuis in Tilburg – dat deze stereotactische bestralingstechniek met een Gamma Knife kan bieden.

De Gamma Knife is een bestralingsapparaat met daarin 192 radioactieve Cobaltbronnen, die gebundeld zijn in een kroonachtige kap. De straling van deze Cobaltbronnen wordt via heel smalle bundels op één vast punt gericht; ook wel het isocentrum genoemd. De patiënt ligt tijdens de bestraling op een behandeltafel, met het hoofd gefixeerd door een masker, of door een zogenoemd minimaal-invasief frame (een frame dat voorafgaand aan de behandeling via kleine gaatjes op het hoofd is vastgemaakt). De behandeltafel kan met hoge nauwkeurigheid worden bewogen, waardoor het isocentrum, en dus de bestraling, steeds op het gewenste punt in de hersenen gericht kan worden. De behandeling van patiënten met de Gamma Knife wordt in het Antoni van Leeuwenhoek een multidisciplinaire: radiotherapeuten, neurochirurgen, neurologen en radiologen zijn erbij betrokken.

Gamma Knife Icon gekoppeld aan cone-beam CT
De Gamma Knife Icon die het Antoni van Leeuwenhoek aanschaft, is uitgerust met een cone-beam CT-scan. Dit apparaat zorgt ervoor dat voorafgaand aan iedere bestraling met een CT-scan kan worden gecontroleerd of de patiënt goed ligt, zodat de tumor met de hoogste graad van precisie kan worden bestraald. Het Antoni van Leeuwenhoek is nauw betrokken bij de ontwikkeling van de cone-beam CT-scan techniek die momenteel wereldwijd wordt toegepast op lineaire versnellers, en gaat nu wetenschappelijk onderzoek doen naar de toepassing van deze nieuwe generatie van beeldgestuurde Gamma Knife-bestralingen. Het Antoni van Leeuwenhoek heeft tot doel op een patiëntvriendelijke manier een optimale bestraling uit te voeren en daarbij zoveel mogelijk gezond hersenweefsel te sparen zodat bijwerkingen verminderen.

Professor Marcel Verheij, afdelingshoofd van het cluster Radiotherapie van het Antoni van Leeuwenhoek is blij met de nieuwe mogelijkheden die de Gamma Knife Icon straks biedt, hij verwacht de eerste patiënten eind 2016 te kunnen behandelen: ‘De precisie waarmee we een hogere dosis bestraling kunnen geven, is een grote winst voor de groeiende groep patiënten met uitzaaiingen in de hersenen. Het is voor de kwaliteit van leven van deze patiënten namelijk van groot belang dat hun hersenfuncties zo goed mogelijk bewaard blijven.’

Het aantal patiënten met uitzaaiingen in de hersenen neemt toe – en daarmee het aantal mensen dat baat heeft bij behandeling met de Gamma Knife. Dit komt vooral doordat meer patiënten met uitzaaiingen langer leven door betere systemische behandelingen zoals chemotherapie en immunotherapie; bij hen kan bestraling bijdragen aan een betere kwaliteit van leven. Daarnaast worden patiënten steeds vaker gescreend op uitzaaiingen in de hersenen, waardoor kleine tumoren eerder worden ontdekt en dus beter behandeld kunnen worden.